Zijn sociale media en relaties een goede combi?

Leestijd: 6 minuten                                                                                                                                          Geschreven door Jodi

In haar lezerscolumn nam Brittany ons mee in verklaringen voor onze liefde voor sociale media. Iets waar iedereen in het online-tijdperk ongetwijfeld tegenaan loopt. Want wie heeft zich nou niet afgevraagd of je je relatie ‘Instagram-official’ moet maken? Of zich gefrustreerd over het feit dat je partner online niet genoeg laat blijken dat jullie bij elkaar zijn? Of is een ruzie gestart omdat je juist vond dat je partner in kwestie te veel van jullie relatie online gooit? Dit klinkt je waarschijnlijk beschamend bekend in de oren. Ons gedrag op sociale media speelt een grote rol in de vorming van onze relaties. Maar welke rol precies? En is het écht alleen maar voer voor overdreven discussies? 

De meeste ruzies (of discussies) over online gedrag in relaties/datesituaties komen voort uit technologische incompatibiliteit. Deze onnodig ingewikkelde term staat simpelweg voor de tegenstrijdige manier waarop mensen (en partners in het bijzonder) omgaan met technologie. Waar de één behoefte heeft om een relatiestatus bekend te maken op sociale media, houdt de ander zich liever afzijdig. Bijvoorbeeld omdat diegene bepaalde dingen liever alleen met vrienden en familie deelt in plaats van met het godganse internet. En wat als je wél een leuke foto van jullie als koppel deelt, maar likes vervolgens uitblijven? Of er zelfs negatieve reacties worden geschreven? Die zijn dan zichtbaar voor de hele sociale mediagebruikende wereld en geven een negatief beeld over je relatie af. En dat kan enorm frustrerend en vermoeiend zijn. Op het eerste oog lijken verschillende manieren waarop mensen met sociale media omgaan redelijk onschuldig, maar ze kunnen wel degelijk leiden tot ontevredenheid binnen een relatie, tot grote ruzies, óf zelfs tot een breuk. 

“Online is niet de enige plek waar je publieke affectie kan tonen”

 
ONDERSCHAT PROBLEEM
Volgens Elisabeth Timmermans zijn verschillen in manieren waarop mensen met sociale media omgaan een onderschat probleem binnen relaties. ‘Online is niet de enige plek waar je publieke affectie kan tonen. Je kunt je liefde ook tonen door hand in hand op straat te wandelen of je arm liefkozend over de schouder van je lief te gooien. Mogelijk is de kern van het probleem: als je offline weinig affectie of bevestiging krijgt van je partner, kan het goed zijn dat Facebook of Instagram dat tekort nog eens extra vergroot.’ Uit onderzoek blijkt dit inderdaad: hoe meer publieke affectie op sociale medianetwerken, hoe meer tevredenheid over de relatie, en hoe meer publieke affectie er vervolgens weer wordt getoond. Het één versterkt (of verzwakt) het andere dus. Maar ander onderzoek voegt daaraan toe dat personen die online graag kenbaar willen maken dat ze in een relatie zitten, dat doen omdat ze onzeker zijn. En dat lijkt dat weer net niét een gezonde basis voor welke offline- of online-relatie dan ook. Sterker nog: hoe meer tijd je aan sociale media besteedt, hoe negatiever je partner over je relatie is. 

En dat heeft onder andere alles te maken met phubbing: het onbewust negeren van mensen met wie je op dat moment bent, omdat je te druk bezig bent met het checken van al dat ‘belangrijks’ op je telefoon. Oftewel (zoals de titel van het onderzoek zo mooi zegt: ‘My life has become a major distraction from my cell phone’). Je bent dan dus niet aanwezig ‘in het moment’ en haalt je verbinding en affectie op dat moment uit sociale media, terwijl je partner naast je op de bank zit. ‘Wanneer je smartphone binnen handbereik ligt, bemoeilijkt dat de ontwikkeling van interpersoonlijke nabijheid en vertrouwen en voelen mensen minder empathie en begrip van hun partners.’, aldus Elisabeth Timmermans over eerder onderzoek. Dat lijkt iets wat voor niemand wenselijk is: je bent immers met je partner (of überhaupt vrienden en familie) om hun verhalen te horen en je eigen ervaringen te delen. Als dat op het moment dat je tijd kan maken voor elkaar wordt bemoeilijkt door iets stoms als een smartphone, is dat natuurlijk uitermate irritant. Waarom doen we dat dan tóch? De belangrijkste oorzaken lijken FOMO (Fear Of Missing Out, de ‘angst’ om iets belangrijks te missen op de socials) en een gebrek aan zelfcontrole. Eigenlijk dus een lichtelijke smartphoneverslaving die in stand wordt gehouden door alle positieve prikkelingen die je tot je krijgt bij sociale mediagebruik. 

“Je komt al snel achter dingen die je nooit had geweten als sociale media niet hadden bestaan”

JALOEZIE, WIE KENT ‘T NIE
Allemaal dingen om over na te denken dus… Ons online wereldje maakt de totstandkoming van relaties dus niet bepaald makkelijker en vraagt zelfs om zorgvuldige afwegingen. Naast de vraag hoeveel van je relatie je moet delen op sociale media, is er ook nog een andere kwestie die belangrijk is om te noemen, namelijk: jaloezie. En controle, niet te vergeten. Want waar we, toen we nog massaal offline met elkaar omgingen, niet altijd wisten waar de ander uithing tenzij je ernaar vroeg, is het online veel makkelijker geworden om erachter te komen waar iemand mee bezig is. Op onschuldige en vaak onbewuste wijze. Je ziet wat je date of partner liket, met wie hij/zij omgaat, en zelfs waar diegene zich op dat moment bevindt. Daar spelen sociale media overigens handig op in: als je bijvoorbeeld Facebook-official bent met iemand, komt diegene vaker voor in je nieuwsoverzicht. Je wordt dus constant blootgesteld aan deze informatie en kan op de voet volgen wat diegene uitspookt. Kortom: je komt achter dingen die je nooit had geweten als sociale media niet hadden bestaan. En of dat nou zo positief is, valt te betwisten. Want uren naar dezelfde foto turen om erachter te komen of die ene meid nou wel of niet haar arm om de schouders van je lief heeft geslagen lijkt misschien onschuldig, maar wekt juist alleen maar meer gevoelens van jaloezie op. Dit lijkt vooral een vrouwenkwaaltje te zijn: mannen laten sociale media vaak links liggen om gevoelens van jaloezie te voorkomen. Daarentegen speuren vrouwen juist obsessief het hele internet af op zoek naar ‘de waarheid’ (terwijl die waarschijnlijk niet eens te vinden is: een platte foto of tekst geeft totáál geen context). En ik kan je verklappen: mannen hebben in dit geval de juiste strategie te pakken. Want hoe meer je zoekt en vindt, hoe meer gevoelens van jaloezie je ervaart. En als je dat dus lekker niet doet, is er ook weinig aan de hand. 

Klinkt dramatisch, hè. Maar hold your horses, want gelukkig hebben sociale media niet alleen maar negatieve gevolgen voor je relatie (thank god, want ik heb écht geen zin om alles te gaan verwijderen ten behoeve van een date of relatie to be honest). Facebook en andere sociale medianetwerken lijken namelijk niet per definitie de grote schurken te zijn: vaak liggen er andere factoren (onzekerheid, laag zelfbeeld) aan de basis van jaloerse gevoelens. Daarbij zouden koppels over het algemeen meer geluksgevoelens ervan bij sociale mediagebruik dan gevoelens van jaloezie (volgens Nederlands onderzoek). Daarnaast is het ene sociale medianetwerk de andere niet én zijn functies die jaloezie aanwakkeren (zoals de ‘kaart’ van Snapchat en het volgen van mensen op Facebook) uit te schakelen. Dus doe dat ook vooral als je merkt dat je jezelf (onnodig) gek maakt.

Lang verhaal kort: het gaat (zoals bijna alles in het leven) om balans (zucht). Te veel sociale media afspeuren en gebruiken om publieke affectie te tonen is niet erg handig. Maar helemaal geen affectie tonen, blijkt ook geen goed plan. Het gaat er dus vooral om dat je met je partner op één lijn ligt wat betreft sociale mediagebruik. Zoals Elisabeth Timmermans schrijft in haar boek: ‘De gouden tip is om na te gaan wat jouw partner verwacht van jullie sociale mediagebruik en om een gulden middenweg te vinden als dat gebruik sterk afwijkt van jouw eigen verwachtingen. (...) Redelijkheid kan je relatie redden. Of je kunt Facebook en andere sociale media ook gewoon minder macht geven, zodat ze jouw gevoelens rond die relatie en de gepercipieerde echtheid ervan niet beïnvloeden. (...) Bewustwording, denk ik dan, is ook in dit geval weer de eerste stap naar verandering.’ En doe jezelf een plezier: laat je mobiel lekker links liggen in gezelschap en stop alsjeblieft met sociale media afstruinen op zoek naar informatie over de partner. Of over wie dan ook. Sommige dingen zijn het gewoon niet waard om ruzie over te maken.