Ghosting: helemaal niet zo geestig
Leestijd: 5 minuten Geschreven door JodiIn de column van deze week (waarin m’n ergernis duidelijk voelbaar was) schreef ik over hoe ik zonder pardon geghost werd. In mijn geval was het nog onschuldig: ik had geen speciale band opgebouwd met de persoon in kwestie en ‘daten’ was het eigenlijk ook niet eens te noemen. Toch begreep ik niet hoe hij het in zijn hoofd haalde om van de één op de andere dag te stoppen met communiceren. Geen woord meer te zeggen en van de aardbodem te verdwijnen. En dat geldt voor meerdere mensen in mijn omgeving, want ghosten is een hot topic.
Vaak wordt niet begrepen wat het nut ervan is. Het is toch veel makkelijker om gewoon even een berichtje te sturen? ‘Joeh, allemaal leuk en aardig, maar ik zie dit contact niet zo meer zitten.’ That’s all. Waarom kiezen ghosters er dan tóch voor om te zwijgen?
GHOSTEN, WAT IS DAT?
Voor de leken onder ons: ghosten is het principe waarbij je een tijdje leuke gesprekken hebt met iemand, wellicht af en toe op date bent geweest, misschien zelfs al wel een hele verzameling aan dates hebt gehad, totdat diegene ineens het contact verbreekt. Hij of zij laat niets meer van zich horen en lijkt van de aardbodem te zijn verdwenen. Daarbij komt dat iedere poging tot het zoeken van contact niet wordt beantwoord. Overigens is ghosting ook een term die in vriendschappen wordt gebruikt, bijvoorbeeld als een vriend(in) zonder waarschuwing niet komt opdagen bij een afspraak en vervolgens niet te bereiken is. Even een kleine sidenote: als iemand niet reageert of niet op komt dagen omdat hij/zij een ongeluk heeft gehad en in het ziekenhuis ligt, spreken we uiteraard niet van ghosting. Dat is pure pech en is absoluut geen reden om degene op het matje te roepen (maar dat snap je zelf natuurlijk ook wel).
“Het is op datingapps zó makkelijk om een match op te heffen zonder dit aan te kondigen”
Ik legde daarnet het principe uit, maar voor velen van ons is ghosting al een bekend fenomeen. Sterker nog, volgens onderzoek van Elisabeth Timmermans en collega’s is 85% van de Vlaamse én Nederlandse datingapp-gebruikers weleens geghost (de geghoste persoon wordt een ‘ghostee’ genoemd overigens). Nog eens 63% heeft zelf weleens een ander geghost, en bijna de helft van de ondervraagden (43%) bleek ghostee én ghoster. Het is dus niet zo dat de ene persoon een ghoster is en de ander een ghostee: mensen kunnen zowel geghost worden als tegelijkertijd een ander ghosten. Snap je ‘m nog?
NORMAALSTE ZAAK VAN DE WERELD
Nou goed, ghosting blijkt een populaire manier om het contact met iemand te beëindigen. Een steeds populairder wordende manier zelfs, met alle datingapps van tegenwoordig. Overigens is dit principe al terug te vinden in de jaren 80, en dus niet eens zo nieuw als we misschien denken. In totaal zijn er zo’n zeven manieren om een relatie te beëindigen terug te vinden in de literatuur, waaronder de open confrontatie (de tijd nemen om je partner te vertellen dat je het uit wil maken), kost-escalatie (net zo lang expres vervelend doen tot de ander het uitmaakt) en dus ook vermijden (het negeren van je partner). Volgens antropologe Ilana Gershon is geen enkele aanpak goed of fout, omdat iedereen andere sociale regels en opvattingen heeft. Met name in de nieuwe online omgeving komen die verschillen duidelijk tot uiting. Want misschien was ghosting de enige optie die je zag om van een opdringerig persoon af te komen? Of kon je het niet over je hart verkrijgen om iemand keihard af te wijzen? Of vind je het volstrekt normaal om niets meer te laten horen als het op de vorige date niet zo klikte? En dat terwijl een ander het uiterst asociaal en onbeleefd vindt om niets te laten weten (zoals ik dus). Ilana Gershon zegt dat het er maar nét van afhangt welke zogenoemde media-ideologie je hebt. En dat kan weleens botsen met de media-ideologie van de ander.
Andere onderzoeken onderschrijven deze opvattingsverschillen tussen mensen. Zo zouden mensen die meer geloven in ‘meant to be’ ghosting sneller naast zich neer kunnen leggen. Deze mensen zijn zelf ook sneller geneigd een relatie te verbreken als ze hun partner niet meer leuk genoeg vinden. Terwijl mensen die geloven dat je ergens voor moet gaan als je dat écht wil, meer last van hebben van ghosting. Dit is bijvoorbeeld ook het geval als je gewend bent om vrienden (of: vriendelijk) te blijven met je ex-partners.
“Lekker makkelijk: een ander de schuld geven van jouw onvermogen om iets te laten weten.”
WHY, TELL ME WHY
Maar wat zijn dan vaak de redenen om over te gaan op ghosting? Het grootste deel van de deelnemers van het onderzoek van Elisabeth Timmermans gaf aan dat het kwam door iets wat de ghostee had gedaan. Hij/zij was niet aantrekkelijk genoeg, of op zoek naar iets anders, er was geen klik bij de date(s), of sprake van ongewenst gedrag (seksuele opmerkingen of stalkerig gedrag). Ik moet zeggen dat ik dat behoorlijk makkelijk vind (afgezien van het ongewenste gedrag natuurlijk): lekker de ander de schuld geven van jouw onwil of onvermogen om iets te laten weten. Maar ergens klinkt het ook wel logisch. Degene die de klap uitdeelt is in sommige gevallen uitgedaagd door het ‘slachtoffer’ en daarmee niet per se de enige boosdoener. Al legitimeert dat de boel natuurlijk niet.
Afijn, er werden in het onderzoek nog meer redenen genoemd waarom mensen overgingen tot ghosten. Zo bleken veel mensen erachter te komen dat ze niet klaar waren voor een relatie, of waren ze de persoon simpelweg vergeten omdat ze met te veel mensen tegelijk contact hadden. Maar de meesten vonden het gewoonweg te pijnlijk om iemand af te wijzen, of dit nou in real life was of online. Daarbij vonden ze de gevoelens van een ander niet hun verantwoordelijkheid en vonden ze dat ze de ander niets verschuldigd waren. Ghosting is voor hen een manier om contact te ontvluchten zonder het daadwerkelijk te hoeven verbreken. Ook lijken datingapps ghosting in de hand te werken: je kan een match opheffen zonder dit aan te kondigen en er is geen sociale omgeving die je daarover kan veroordelen. Een makkelijke uitweg dus.
Kortom: we zullen eraan moeten wennen dat ghosting een bestaand fenomeen is en met de komst van datingapps zeker niet verdwijnt. Daarbij lijkt ghosting niet voor iedereen een ergernis te zijn, en ghosten mensen die ooit zelf zijn geghost er vrolijk op los. Ghosting lijkt voor sommigen daarmee geen bewuste onbeleefdheid, maar simpel gezegd de enige mogelijke uitweg of júist een manier van communiceren. Maar dat je als ghoster de negatieve ervaring van het verbreken van een contact uit de weg gaat en geen oog hebt voor de gevoelens van een ander, wil niet zeggen dat deze er niet zijn. Misschien nog wel erger: de ghostee gaat de onuitgesproken woorden zelf invullen. En als ghoster kom je dan meestal niet erg goed uit de verf. Dus ghostee’s: weet dat het niet aan jou ligt en dat je ergernis terecht is. En ghosters: botvier je eigen persoonlijk onvermogen niet op iemand die het in eerste instantie wél de moeite waard was om contact mee te leggen. En huur bij gebrek aan overzicht even een secretaresse in. Net zo makkelijk.